Ο ΑΙΟΛΟΣ ΠΝΕΩΝ!
ΥΜΝΟΣ ΠΡΟΣ ΑΙΟΛΟΝ (Μας …ταξιδεύει ο Δημήτρης Μαντές)
ΜΑΝΤΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Πολλοί Έλληνες και ξένοι "ελληνιστές" γκρινιάζουν συνεχώς: "Καλοί οι αρχαίοι Έλληνες. Τα είπαν ΟΛΑ! Δεν άφησαν τίποτε να πούμε εμείς οι σύγχρονοι". Σωστά. Κι αυτό συμβαίνει διότι εμείς οι "σύγχρονοι" αποκοπήκαμε από τις ρίζες και τα ελληνικά μας "ριζώματα". Είτε με τις λάθος τροφές, είτε με λάθος παιδεία, είτε με λάθος σκεπτικό και πολυσύνθετες πρακτικές. Αν έχουμε "κάτι" να πούμε ορισμένοι "προσθετικά" και συμπληρωματικά στην αρχαία ελληνική γραμματεία, αυτό σημαίνει δύο σημαντικά:
1. Είμαστε σε απ΄ ευθείας σύνδεση με τις ρίζες μας.
2. Ο δρόμος που ακολουθούμε αποδείχτηκε σωστός αφού παράγει αρχαία ελληνική σκέψη και αντίληψη. Αυτά εξ απαλών ονύχων διότι πρακτικά είναι εντελώς αδύνατον να γραφτεί ένας ΟΡΦΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ για ένα πρόσωπο που δικαίως ή αδίκως εξαιρέθηκε από την διαδικασία του αφιερώματος ενός "ύμνου" και αυτό συνετελέσθη καθ΄ υπόδειξιν, με "παράδοξο" και αποκαλυπτικό τρόπο, μερικές χιλιάδες χρόνια μετά.(13.000 χρόνια για την ακρίβεια).
ΥΜΝΟΣ ΠΡΟΣ ΑΙΟΛΟΝ
ΕΠΟΠΤΑ, ΤΑΜΙΕΥ, ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΕ,
ΙΠΠΟΤΑΔΗ,
ΤΩΝ ΛΙΠΑΡΑΙΩΝ
ΕΠΤΑ ΤΗΝ ΠΛΩΤΗΝ ΑΙΟΛΙΑΝ,
Ω ΒΑΣΙΛΕΥ,ΤΑ ΧΑΛΚΕΑ
ΤΕΙΧΗ ΕΧΟΥΣΑ
ΚΛΥΘΙ ΜΟΥ ΕΥΧΟΜΕΝΟΥ,Ω
ΕΦΕΥΡΕΤΑ ΤΩΝ ΙΣΤΙΩΝ
ΤΩΝ ΠΟΝΤΟΠΟΡΩΝ ΝΗΩΝ
ΤΑ ΚΕΛΕΥΣΜΑΤΑ ΔΙΔΑΞΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ
ΠΑΤΕΡ ΑΝΕΜΩΝ ΙΣΧΥΡΩΝ
ΩΝ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ
ΒΟΡΡΕΑΣ,ΚΑΙΚΙΑΣ,ΑΠΗΛΙΩΤΗΣ, ΕΥΡΟΣ,
ΝΟΤΟΣ,ΛΙΨ,ΖΕΦΥΡΟΣ
ΚΑΙ ΣΚΙΡΩΝ,
ΤΩΝ ΔΕ ΚΥΚΝΕΙΩΝ ΑΥΡΩΝ
ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ
ΑΥΡΑ ΤΟΥ ΛΕΛΑΝΤΟΥ
ΣΥΝΤΡΟΦΟΥ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ,
ΒΡΙΤΟΜΑΡΤΙΣ ΠΡΟΣΤΑΤΙΣ
ΑΛΙΕΩΝ
ΕΡΥΘΕΙΑ ΤΩΝ ΕΣΠΕΡΙΔΩΝ,
ΕΥΡΥΤΗ Η ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΑ,
ΚΥΜΟΠΟΛΕΙΑ Η
ΑΛΙΑΣ
ΚΑΙ ΩΝΥΡΡΟΗ Η
ΚΕΝΤΑΥΡΕΙΑ,
ΑΙΟΛΕ ΦΙΛΟΙΣΤΡΕ,
ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΩΣ ΦΙΛΟΞΕΝΕΙΕ
ΤΩΝ ΑΛΚΥΟΝΩΝ ΕΠΑΡΡΩΓΕ,
ΤΩΝ ΟΛΥΜΠΙΩΝ ΧΑΡΙΝ
ΑΙΟΛΟΜΟΡΦΕ
ΕΣΕ ΥΜΝΩΔΩ ΚΑΙ
ΑΦΙΕΡΟΩ,
ΕΛΘΕ ΠΝΕΩΝ Δ΄ΕΠΙ
ΝΗΩΝ ΟΡΜΗΝ ΕΥΔΡΟΜΟΝ
ΕΠΙ ΔΕ ΨΥΧΩΝ ΚΑΤΑΓΩΝ
ΕΥΝΟΜΙΗΝ ΕΡΑΤΕΙΝΗΝ
ΚΑΙ ΠΛΟΥΤΟΝ ΠΟΛΥΟΛΒΟΝ.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΝΤΕΣ
15/8/2013
****************************** ***********
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:
ΕΠΟΠΤΑ, ΤΑΜΙΑ, ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΕ,
ΓΙΕ ΤΟΥ ΙΠΠΟΤΗ
ΠΟΥ ΚΑΤΟΙΚΕΙΣ ΤΗΝ ΠΛΩΤΗΝ
ΑΙΟΛΙΑΝ ΝΗΣΟΝ ΒΑΣΙΛΕΥ
ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΑ ΧΑΛΚΙΝΑ ΤΕΙΧΗ,
ΕΠΑΚΟΥΣΕ ΜΕ ΠΟΥ ΕΥΧΟΜΑΙ
Ω ΕΦΕΥΡΕΤΗ ΤΩΝ ΙΣΤΙΩΝ ΤΩΝ
ΠΟΝΤΟΠΟΡΩΝ ΠΛΟΙΩΝ
ΤΗΝ ΝΑΥΣΙΠΛΟΪΑΝ ΠΟΥ ΔΙΔΑΞΕΣ
ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
ΠΑΤΕΡΑ ΤΩΝ ΙΣΧΥΡΩΝ
ΑΝΕΜΩΝ ΠΟΥ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ
ΒΟΡΙΑΣ (Β) ,ΚΑΙΚΙΑΣ (Β.Α),ΑΠΗΛΙΩΤΗΣ
(Α),ΕΥΡΟΣ (Ν.Α), ΝΟΤΟΣ (Ν)
ΛΙΨ (ΛΙΒΑΣ Ν.Δ),ΖΕΦΥΡΟΣ (Δ)
ΚΑΙ ΣΚΙΡΩΝ (Β.Δ)
ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΥΡΕΣ ΤΙΣ ΚΑΒΑΛΑΡΙΣΣΕΣ
ΤΩΝ ΚΥΚΝΩΝ ΜΕ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ
ΑΥΡΑ ΤΟΥ ΛΕΛΑΝΤΟΥ ΠΟΥ
ΣΥΝΤΡΟΦΕΥΕΙ ΤΗΝ ΑΡΤΕΜΙΔΑ
ΒΡΙΤΟΜΑΡΤΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ
ΤΟΥΣ ΨΑΡΑΔΕΣ
ΕΡΥΘΕΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΑΚΡΙΝΕΣ
ΕΣΠΕΡΙΔΕΣ
ΕΥΡΥΤΗ Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ
ΤΟΥ ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ
ΚΥΜΟΠΟΛΕΙΑ Η ΑΝΑΒΑΤΗΣ
ΤΩΝ ΚΥΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΩΚΥΡΩΗ Η ΣΟΦΗ ΚΕΝΤΑΥΡΕΙΑ
ΑΙΟΛΕ ΦΙΛΟΙΣΤΡΕ ΠΟΥ ΦΙΛΟΞΕΝΗΣΕΣ
ΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ
ΠΟΥ ΒΟΗΘΕΙΣ ΝΑ ΕΠΩΑΣΟΥΝ
ΤΑ ΑΥΓΑ ΤΟΥΣ ΟΙ ΑΛΚΥΟΝΕΣ
ΠΟΥ ΔΙΔΕΙΣ ΤΗΝ ΑΕΡΙΝΗ ΜΟΡΦΗΝ
ΣΟΥ ΣΤΟΥΣ ΟΛΥΜΠΙΟΥΣ
ΕΣΕΝΑ ΥΜΝΩΔΩ ΚΑΙ ΑΦΙΕΡΩΝΩ
ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΥΜΝΟ
ΕΛΑ ΚΑΙ ΦΥΣΗΞΕ ΣΤΑ ΜΕΝ
ΠΛΟΙΑ ΜΕ ΟΡΜΗ ΚΑΛΟΤΑΞΙΔΗ
ΤΙΣ ΔΕ ΨΥΧΕΣ ΠΟΥ ΟΡΙΖΕΙΣ
ΟΔΗΓΗΣΕ
ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΥΠΟΘΗΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ
ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΓΕΙΟΣ ΚΑΙ
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ.
Επεξηγηματικά στοιχεία
ως επίλογος:
Η αλήθεια είναι
ότι ύμνος στον Αίολο ούτε
υπάρχει, ούτε έχει γραφεί στην αρχαιότητα
και στη σύγχρονη εποχή. Αυτό συνέβη διότι
ο Αίολος ποτέ δεν θεωρήθηκε «θεός» από
τους αρχαίους έλληνες, παρά μόνον από
τους Ρωμαίους.
Οι άνεμοι αρχικά
ελέγχονταν από τον ίδιο τον
Δία που ήταν κατ΄εξοχήν «νεφεληγέρτης
και υέτιος» (αυτός που σήκωνε τα σύννεφα
και προξενούσε βροχή). Κατόπιν η εξουσία
δόθηκε στον Ποσειδώνα και στην πορεία
δόθηκε στην Αθηνά την «Ανεμώτιδα».
Μέχρι που ο Δίας
απάλλαξε τον Ποσειδώνα και
την Αθηνά από αυτό το καθήκον
να κυβερνούν τους ανέμους
και ανέθεσε ως «ταμία» και
επόπτη τον Αίολο.
Ο Αίολος κρατούσε
τους ανέμους μέσα στον ασκό
του και τους άφηνε μετά
από εντολή του Δία. Ήταν
γιος του Ιππότη, όπως λέει
ο Όμηρος. Γι' αυτό λεγόταν Ιπποτάδης.
Ζούσε στη νήσο Αιολία, που είχε χάλκινα
τείχη. Το νησί αυτό πιστευόταν ότι ήταν
η Στρογγύλη, το σημερινό Στρόμπολι , εξ
ου και η ονομασία Αιολίδες Νήσοι για τα
σύμπλεγμα που ανήκει το Στρόμπολι.
Ο Αίολος ζούσε στο
νησί μαζί με την γυναίκα
του Αμφιθέα. Είχε έξι γιους
και έξι κόρες, που προσωποποιούσαν
τους ανέμους. Οι γιοι τους
δυνατούς ανέμους, οι θυγατέρες
τους ήπιους (τις αύρες). Σύμφωνα
με μεταγενέστερη εκδοχή του
μύθου, ο Αίολος ήταν γιος
του Ποσειδώνα και της Άρνης.
Με τη μητέρα του και τον αδελφό του Βοιωτό
ζούσε στο Μεταπόντιο. Όταν αναγκάστηκε
να φύγει από το Μεταπόντιο, λόγω του φόνου
της θετής του μητέρας Αυτολύκης, κατέφυγε
σ' ένα νησί του Τυρρηνικού Πελάγους, όπου
έχτισε την πόλη Μπάρα, κατά τον Διόδωρο
Σικελιώτη. Εφεύρε τα πανιά που κινούν
τα πλοία και δίδαξε τη χρήση τους στους
υπηκόους του. Ο Οδυσσέας με τους συντρόφους
του πήγε στην Αιολία, όπου ο Αίολος τους
φιλοξένησε ένα μήνα. Όταν ζήτησε τη βοήθεια
του Αιόλου για να αναχωρήσει, αυτός έκλεισε
όλους τους ανέμους σε ένα ασκί και άφησε
μόνο τον ούριο Ζέφυρο να πνέει ευνοϊκά
γι' αυτούς. Με τη βοήθεια του Ζέφυρου ο
Οδυσσέας και οι σύντροφοί του έφτασαν
πολύ κοντά στην Ιθάκη. Αλλά κάποια στιγμή
που ο Οδυσσέας αποκοιμήθηκε, οι σύντροφοί
του άνοιξαν το ασκί, νομίζοντας ότι έχει
χρυσάφι, και άφησαν ελεύθερους όλους
τους ανέμους. Ξέσπασε θύελλα η οποία έστειλε
τον Οδυσσέα πίσω στο νησί του Αιόλου,
ο οποίος όμως δεν δέχτηκε να τον βοηθήσει
και πάλι, τιμωρώντας τον για την ασέβεια
των συντρόφων του. Οι Έλληνες θεωρούσαν
τον Αίολο ταμία των ανέμων, όχι θεό τους.
Γι' αυτό δεν είχε ιερά, ούτε γίνονταν θυσίες
προς τιμήν του. Θεό τον θεωρούσαν οι Ρωμαίοι.
Ο Βιργίλιος στην «Αινειάδα» τον αναφέρει
ως βασιλιά που κατοικεί σε ένα άντρο,
όπου είναι φυλακισμένοι οι άνεμοι, σ'
αυτόν δε καταφεύγει η Ήρα όταν αποφασίζει
να καταστρέψει τα καράβια των Τρώων.
Μία από τις κόρες
του Αιόλου ήταν η Αλκυόνη
η οποία σχετίζεται με τον
μύθο των Αλκυονίδων ημερών. Η
Αλκυόνη ερωτεύτηκε τον Κύηκα
και ζούσαν ευτυχισμένοι, αλλά μια μέρα
ο Κύηκας πνίγηκε ψαρεύοντας και η Αλκυόνη
από τον πόνο της έπεσε στα βράχια και
σκοτώθηκε. Οι θεοί τους λυπήθηκαν και
τους έκαναν πουλιά. Ο Δίας μάλιστα πρόσταξε
τον Αίολο κάθε χρόνο τον Ιανουάριο να
σταματάει τους ανέμους για να μπορεί
η Αλκυόνη να επωάσει τα αυγά της.
Όπως ελέχθη ανωτέρω
ο Αίολος δεν είχε ούτε ιερά
(ναούς), ούτε γίνονταν θυσίες
προς τιμήν του. Δεν εγράφη
ποτέ κάποιος σχετικός ύμνος
εξ όσων γνωρίζω και αν εγράφη
δεν διεσώθη μέχρι τις ημέρες
μας.
Αυτός είναι ο λόγος
που συνέγραψα τον ανωτέρω
ύμνο, αφού πρώτον επεσκέφθην
τα αρχαία Λείβηθρα στον Όλυμπο (γενέτειρα
του Ορφέα όπου εκεί ετάφη μετά τον θάνατόν
του ο Μέγας ποιητής των ΟΡΦΙΚΩΝ ΥΜΝΩΝ)
και ζήτησα την σχετικήν άδεια προς τούτο.
(13 Αυγούστου 2013).
Το σημείον που έχει μεγίστη
σημασία είναι η σχέσις του Αιόλου με την
Ψυχήν του ανθρώπου. Είναι η «εύδρομος
πνοή» η ακατανίκητη δύναμις που βοηθά
την Ψυχήν να ενσαρκωθεί από τον θείον
Κόσμον των Αρχετύπων στα κατώτερα πεδία
της ύλης (υλαίον πεδίο) και η ίδια αυτή
δύναμις που απελευθερώνει από τα φυσικά
και υλικά δεσμά.
Αυτός είναι ο πρωταρχικός
λόγος που θεωρώ τον Αίολο
ως πρόσωπο «κλειδί» στο διαχρονικό
και ποντοπόρο ταξίδι μας ανάμεσα
στις «διαστάσεις» και τα επίπεδα.
Ο Αίολος ως προστάτης
του Οδυσσέα, κάθε ταξιδευτή που οδεύει
προς την Ιθάκη του καθώς και κάθε πλοίου
και πλεούμενου που ορίζει την στενή σχέση
των ελλήνων με τη θάλασσα και το υγρό
στοιχείο, άξιζε μία τέτοια σεβαστική
προσέγγιση.
Ο Άνεμος, ή ΑΗΡ ένα
από τα τέσσερα ΣΤΟΙΧΕΙΑ –
ΕΠΙΠΕΔΑ κατά την ΤΕΤΡΑΚΤΥ
του Πυθαγόρα (ΧΘΩΝ, ΥΔΩΡ, ΑΗΡ, ΠΥΡ )είναι
ένα ζωτικό σημείο αναφοράς στην ανθρώπινη
Ψυχή και την Νόηση. (Νότα ΣΟΛ πέμπτο τσάκρας
λαιμός - φωνή,το σταυροδρόμι του Ηρακλέους-
κάτω κακία- ύλη, άνω αρετή-αιθέρας,σύνδεση
ήτορος και αιθερικού).
Τέλος παραδίδω τον
ύμνο προς τον Αίολο σε όλους
τους σεβόμενους την ελληνική
παράδοση, τους ερευνητές, τους
φιλοσόφους, τους μύστες και μυημένους
με την ελληνική παιδεία και
μεγαλοπρέπεια τηρώντας επακριβώς
την υπόσχεση των ελλήνων:
«Μα τον αµετέρα γενεά
παραδόντα τετρακτύν, παγάν αενάου φύσεως
ριζώµατ΄ έχουσαν».
Γι΄ αυτά τα μυστικά και τα αέναα «ριζώματα»
ομίλησα, έγραψα και ύμνησα.
Δημήτριος Μαντές
15/08/2013