ΜΑΙΟΣ 2016 ΔΙΣΚΟΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: JOHN LENNON/PLASTIC ONO BAND

ΔΙΣΚΟΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: JOHN LENNON/PLASTIC ONO BAND

"Τα αφιερώματα με τον ΣΤΑΜΑΤΗ ΓΑΛΑΝΗ παρουσιάζουν το "Δίσκο του Μήνα" και σας εύχονται : ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ- ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΜΗΝΑ "

 Όταν ο JOHN LENNON κυκλοφόρησε τον πρώτο προσωπικό του δίσκο με τίτλο JOHN LENNON/PLASTIC ONO BAND, μήνες μετά την διάλυση των BEATLES, η Ευρώπη είχε ήδη μπει σε μια ένθερμη περίοδο κοινωνικού και πολιτικού αναβρασμού. Η επανάσταση του Μαίου του 1968 στην Γαλλία, ήταν ακόμα πολύ φρέσκια. Μπορεί να μην οδήγησε σε πολλά προνόμια για την εργατική τάξη ή τους φοιτητές, ωστόσο, κατάφερει να «ρίξει» μια κυβέρνηση και να μυήσει εκατομμύρια ανθρώπους στο ιδεολογικό της περιεχόμενο. «Η ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΗΡΘΕ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ», έστω και για λίγους μήνες, και αυτό ήταν από μόνο του μια ελπιδοφόρα ανάσα, αν και κατέληξε σε ουτοπία. 

https://www.youtube.com/watch?v=vn11ezcdj3U      

ΜΑΙΟΣ 2016

ΔΙΣΚΟΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ: JOHN LENNON/PLASTIC ONO BAND 

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ: JOHN LENNON/YOKO ONO

ΧΡΟΝΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 1970

ΜΑΙΟΣ 2016

“A WORKING CLASS HERO is something to be”

Ήταν ένα δροσερό ανοιξιάτικο πρωινό όπου ο ήλιος έπαιζε κρυφτό πίσω από τα νοσταλγικά σύννεφα του ουρανού, το ημερολόγιο έγραφε 3 Μαίου 2016, και εγώ κάθισα να γράψω το κείμενο που τώρα διαβάζετε. Δυο μέρες νωρίτερα, η πρωτομαγιά είχε μια ελκυστική διαφορετικότητα. «Έπεφτε» πάνω στην μέρα του εορτασμού του Πάσχα των Ορθοδόξων και θα έλεγε κανείς ότι μας έδινε πολλούς λόγους για να γιορτάζουμε. Από το πρωί, ολόκληρη η γειτονιά «μύριζε» ψητό και μπαχαρικά, και με ένα ολιγόλεπτο περίπατο θα μπορούσε κανείς εύκολα να παρατηρήσει  την αιθάλη των καπνών από τις «σούβλες» και τα barbecue στις γειτονικές αυλές να ταξιδεύει ασυνάρτητα προς τον ήλιο. Κάποιοι άνθρωποι είχαν βγει στα λειβάδια για να «μαζέψουν τον Μάη», ένα στεφάνι από όμορφα ανοιξιάτικα άνθη, το οποίο και συμβολίζει την αφετηρία της κούρσας προς το καλοκαίρι. Ένας μήνας χρώματος, άνοιξης και πάθους!

Ο Μάιος ωστόσο, είναι και μήνας ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ! Η πρώτη Μαίου ημέρα καθιερωμένης επίσημης αργίας. Μην ξεχνάμε όμως,  και το γραφικό πια motto «ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΙΑ, ΕΙΝΑΙ ΑΠΕΡΓΙΑ»! Μια μέρα, που ολάκερος ο εργατικός τομέας τηρεί μια κατά συνθήκη επανάσταση, μια αντιστασιακή συμπεριφορά στο σύστημα, μια άρνηση προς την εξουσία, μια υπόσχεση στην ατομική και συλλογική αξιοπρέπεια, και μια ισχυρή δέσμευση ως προς την αναγνώριση των δικαιωμάτων του. Η «εργατική πρωτομαγιά» ξεκίνησε σαν μια φλεγόμενη εξέγερση των εργατών στο Σικάγο της Αμερικής το 1886 και αποτέλεσε την απαρχή ενός παγκόσμιου κινήματος το οποίο ζητούσε εκτός από την μόνιμη καθιέρωση των οκτώ ωρών, καλύτερες συνθήκες εργασίας και υψηλότερους μισθούς. Σλόγκαν της εποχής «8 ώρες εργασία – 8 ώρες ξεκούραση – 8 ώρες ύπνος»! Με την πάροδο των χρόνων βέβαια, η εν λόγω γιορτή συνδέθηκε με τα εργατικά συνδικάτα, τους κουμουνιστικούς κύκλους της κάθε χώρας και με οποιουδήποτε χαρακτήρα ομάδα ακτιβιστών που πραγματεύεται την ισότητα, την αξιοκρατία, την ελευθερία και την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μια γιορτή και μια ιδεολογία, τόσο επίκαιρη στις μέρες που διανύουμε, όσο φυσικά ήταν και στο παρελθόν, μακρινό ή κοντινό.

Καταδύοντας ωστόσο στο βάθος των εργατικών δικαιωμάτων του λαού μιας χώρας που βρίσκεται εδώ και χρόνια στο κατώφλι της «επί Γης» κολάσεως, και στο μεταίχμιο καταστροφής και πανωλεθρίας, όλα στο μυαλό μου – ιδέες, γνωμικά και ιδεολογίες, μετατρέπονται σε μια κονιορτοποιημένη ελληνική πατριωτική σαλάτα! Αναρωτιέμαι τι από όλα αυτά έχει σημασία, και τι ακόμα μπορεί να συμβεί; (ή καλύτερα, τι μπορεί να σωθεί;) Η ιστορία βέβαια, κατέχει έναν ασσύληπτα μοναδικό τρόπο να επαναλαμβάνεται. Σε τέτοιο βαθμό, που όχι μόνο έκπληξη δεν προκαλεί, αλλά πραγματικά σε ωθεί να την βλέπεις αντί για «ιστορία», μια διαρκή επανάληψη της αλληλουχίας των γεγονότων του παρελθόντος κόσμου. Ίσως λοιπόν, εμείς οι άνθρωποι να μην χρειαζόμαστε μέντιουμ και «φλυτζάνια καφέ», αλλά πολύ απλά, μια καθημερινή ανάγνωση ορισμένων καλών ιστορικών βιβλίων, (η μια ακρόαση ορισμένων καλών δίσκων όπως αυτός εδώ) η οποία και θα μας καταρτίσει απλόχερα για το τι μέλλει γενέσθαι. Όταν ο JOHN LENNON κυκλοφόρησε τον πρώτο προσωπικό του δίσκο με τίτλο JOHN LENNON/PLASTIC ONO BAND, μήνες μετά την διάλυση των BEATLES, η Ευρώπη είχε ήδη μπει σε μια ένθερμη περίοδο κοινωνικού και πολιτικού αναβρασμού. Η επανάσταση του Μαίου του 1968 στην Γαλλία, ήταν ακόμα πολύ φρέσκια. Μπορεί να μην οδήγησε σε πολλά προνόμια για την εργατική τάξη ή τους φοιτητές, ωστόσο, κατάφερει να «ρίξει» μια κυβέρνηση και να μυήσει εκατομμύρια ανθρώπους στο ιδεολογικό της περιεχόμενο. «Η ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΗΡΘΕ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ», έστω και για λίγους μήνες, και αυτό ήταν από μόνο του μια ελπιδοφόρα ανάσα, αν και κατέληξε σε ουτοπία. Κάποια χρόνια αργότερα, η «Σιδηρά Κυριά» Margaret Thatcher βρέθηκε στο τιμόνι της εξουσίας της Βρετανίας.  Άμεσος σκοπός της : Να «σώσει» την χώρα από την καταστροφική πορεία που είχε πάρει η οικονομία της. Τι έκανε λοιπόν σε ορισμένα απλά βήματα; «Ακολούθησε σφικτή νομισματική πολιτική, αυξάνοντας τα επιτόκια, προκειμένου να χαμηλώσει τον πληθωρισμό. Έδειξε προτίμηση προς την έμμεση φορολογία, έναντι της φορολογίας εισοδήματος, και αύξησε τον ΦΠΑ στο 15%. Οι πολιτικές αυτές διατήρησαν την αξία της στερλίνας σε υψηλά επίπεδα. Ταυτόχρονα η ανεργία εκτοξεύτηκε. Το 1983 υπήρχαν 3,6 εκ. άνεργοι (διπλάσιοι από το 1979). Οι κρατικές δαπάνες κυρίως για την εκπαίδευση και την στέγαση μειώθηκαν. Το ΑΕΠ της χώρας μειωνόταν.» (πηγή: Wikipedia) Μπλα, Μπλα, Μπλα… Μας θυμίζει κάτι αυτό; Ίσως. Δεν είναι ωστόσο καθόλου περίεργο που ένας τόσο χαρισματικός μουσικός ξεκίνησε τον δικό του αγώνα (καλλιτεχνικό και κοινωνικό-πολιτικό) μέσα στην δεκαετία του 1970, γράφωντας έναν «ύμνο»-φωτιά ενάντια στο κατεστημένο, στην αδιαφορία της κρατικής εξουσίας προς στους νέους, τους εργαζόμενους και όσους επιθυμούν να ονειρεύονται ένα καλύτερο μέλλον.  Ο Δίσκος αυτός λοιπόν, θα μπορούσε να μείνει στην ιστορία αποκλειστικά από την σύνθεση, απόδοση και ερμηνεία του τραγουδιού «WORKING CLASS HERO». Δεν έμεινε όμως μονάχα για αυτό. Έμεινε για πολλά ακόμα. Ο JOHN LENNON υπήρξε μια εμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Ένας κατεξοχήν αιρετικός νους. Ένα μόνιμα αντιδραστικό στοιχείο. Ένας ιδιαίτερα ευαίσθητος άνθρωπος που είχε πάψει να έχει ενδιαφέρον για την προσωπική του προβολή, όπως πολλοί σήμερα πιστεύουν. Πόση άραγε παραπάνω προβολή θα μπορούσε άλλωστε να έχει ένας άνθρωπος που βρισκόταν για περίπου 10 χρόνια στον θρόνο της παγκόσμιας POP/ROCK μουσικής σκηνής και μεταξύ των βασικών συνθετών/στιχουργών των Beatles; Ένας άνθρωπος που τόλμησε να ξεστομίσει ότι οι Beatles «είναι πιο διάσημοι από τον Ιησού», χωρίς βέβαια, κατά δική του ομολογία να εννοεί ότι ήταν και πιο άξιοι από Αυτόν.

Η αλήθεια βρίσκεται, που αλλού, στην ιστορία. Ο John Lennon γεννήθηκε φτωχός και παραμελημένος. Η μητέρα και ο πατέρας του τον εγκατέλειψαν σχεδόν από παιδί και μεγάλωσε κυρίως με την θεία του, που αργότερα την αναγνώριζε ως μητέρα. Αυτό ήταν ένα γεγονός το οποίο θρυμάτισε την ευαίσθητη παιδική του ψυχή. Ήταν αυτοδημιουργητος και αυτοδίδακτος. Αγάπησε την μουσική με πάθος και φρόντισε από πολύ νεαρή ηλικία να ανακαλύψει την ταυτότητα του μέσα από αυτή. Οι Beatles αποτέλεσαν το ποτάμι που θα τον πήγαινε στον ωκεανό. Μαζί με τον Paul McCartney, έγιναν οι δύο βασικοί πόλοι της μπάντας. Ο πρώτος ήταν το ασπρο, ο δευτερος το μαύρο. Ο ένας υπηρετούσε τον ρομαντισμό, ο άλλος τον ρεαλισμό. Ο Paul ήταν το καλό παιδί, η ευγενική ψυχή, ο John ήταν το κακό παιδί, η αλήτικη μορφή των Beatles. Ο Lennon ωστόσο ένιωσε πλήρως ελεύθερος να εξωτερικεύσει την πραγματική και οργισμένη του φύση, σαν ανεξάρτητος καλλιτέχνης. Μια φύση, που συνδίαζε την αντίδραση για οτιδήποτε δίνεται ευκολόπεπτο στις μάζες, την αξιοθαύμαστη του αγωνιστικότητα ενάντια στην αδικία και την φτώχεια, μαζί με το μένος του για οτιδήποτε δημιουργεί προσηλυτισμό και φανατισμό. Όλα αυτά φανερώνονται αργά και αποτελεσματικά όταν κάποιος ακούει αυτόν τον δίσκο. Ο Lennon ισσοροπεί ανάμεσα στον ένχρωμο ρομαντισμό της ψυχοσύνθεσης του, και τον σκληρό ρεαλισμό της εποχής. Από την μία ονειρεύεται παθιασμένα ‘καλύτερους κόσμους’, από την άλλη προσγειώνεται στον ρου της παγκόσμιας καθημερινότητας. Το κλάμα έχει στερέψει, και η ανακούφιση έχει πάρει την θέση του. Καταλαβαίνει ότι πια δεν είναι παιδί, και ο ώριμος πλέον άνδρας δεν κρύβεται πια μέσα στην συντροφιά μιας καλορυθμισμένης παρέας. Οι ιδέες του, δεν βρίσκουν ενόχους και θύματα, παρά μόνο τους ενεργούς θήτες! Ο ίδιος, δεν έχει κανέναν άλλο κριτή πέρα από την μούσσα και γυναίκα του, Yoko Ono, η οποία ούτως ή άλλως είναι τόσο ερωτευμένη μαζί του εκείνη την εποχή, που δεν θα του αρνιόταν και την πιο ριζοσπαστική του ιδέα. Σαν καλλιτέχνης, έχει πάψει να αναρωτιέται. Έχει πια σχηματισει σοβαρή και σταθερή άποψη, και αυτή η άποψη βρίσκει καταφύγιο στους εκατομμύρια οπαδούς του. Και όσο περισσότερο ρίχνει λάδι στην φωτιά των αποθημένων του, άλλο τόσο ο κόσμος τον λατρεύει για αυτό που είναι, και όχι για αυτό που εκείνος φαντάζεται ότι επιδιώκει.

Τα 1970s άλλωστε, ήταν ένα όμορφο και καλλιεργήσιμο χωράφι για σχεδόν όλους τους καλλιτέχνες της δεκαετίας. Αρκετά ταμπού αρχίζαν να τρίζουν, νέα ρεύματα στην τέχνη και την μουσική εμφανίστηκαν. Κινήματα και χίππηδες άρχιζαν να πλυμμηρίζουν τις πόλεις και τις επαρχίες. Ο Lennon είχε δει την αλλαγή. Είχε μελετήσει τον Wilhelm Reich στο παρελθόν, τον Bob Dylan, τον Andy Warhol και πολλούς ανατρεπτικούς καλλιτέχνες της εποχής. Ωστόσο, δεν επέλεξε να πάρει το ίδιο μονοπάτι. Θέλησε να προκαλέσει κάτι άλλο. Να μην πιστέψει σε κανένα και τίποτα, να πιστέψει μονάχα στον εαυτό του, όπως αναφέρει και στο “GOD”. Το «LENNON/ONO PLASTIC BAND» αποτέλεσε τον βασικό καμβά που ο Lennon αργότερα θα ζωγράφιζε και θα στήριζε την μετέπειτα καριέρα του. Μέσα από αυτόν το δίσκο έφτασε στα επόμενα του επαναστατικά μεγαλεία, όπως το «Imagine», «power to the people», «give peace a chance» και λοιπα. Όλα κομμένα και ραμμένα για τον άνθρωπο, τον οποίο και συνεχώς τείνει να θεοποιεί. Ωστόσο, η ευαισθησία του είναι τόσο εμφανής. Ένα απλό μινόρε επαναλαμβανόμενο riff, και οι ηλεκτρισμένα ποιητικοί στίχοι του Working class hero, δεν μπορούν να αφήσουν ποτέ κανένα μας αδιάφορο. Ό,τι προσπάθησαν μεγάλοι φανφαριστές να κάνουν με χιλιάδες πορείες και οργανώσεις, εκείνος το κατάφερε σε ένα τραγούδι. Η χαρμολύπη, η νοσταλγία, η αγανάκτηση, αλλά και η αποφασιστικότητα, βρίσκονται όλες εδώ κατά σειρά, και η μία λέξη εναλάσσεται με την άλλη. Το ίδιο συμβαίνει με το «Mother» και «Look at me». Στο πρώτο δε, κατανοεί κανείς το κενό που άφησε πάνω στην ψυχή του, η μητέρα του. Το καλύτερο όμως μένει για το τέλος. Και αυτό είναι κατά εμένα, η ομορφότερη μπαλάντα που έγραψε ποτέ αυτός ο ξεχωριστός άνθρωπος. Το «Love». Ένας ακόμα ύμνος, αυτή την φορά όμως, προς την αγάπη. Προς την ίδια την ελευθερία. Την αληθινότητα αυτής, τα συναισθήματα αυτής. Γραμμένο πάνω σε ένα πιάνο που οι ήχοι του θυμίζουν φθινοπωρινή σονάτα και ορισμένα ακόρντα που συνοδεύουν τις σκέψεις μας σε μια Κυριακάτικη βροχερή βόλτα. Και φυσικά, μια φωνή που ό,τι τραγουδά, το εννοεί.   

Μουσικά, ο εν λόγω δίσκος, δεν είναι ο καλύτερος του. Στο μέλλον θα είχε καλύτερες στιγμές, και ολοένα και περισσότεροι φίλοι και καλλιτέχνες θα τον πλαισίωναν για να ντύσουν την μουσική πιο περίτεχνα. Είναι όμως ένας δίσκος φρέσκος σε ιδέες. Ένας δίσκος, που πραγματικά δεν χρειάστηκε να συγκριθεί με τις «πρώτες» δουλειές των υπολοίπων σκαθαριών. Ήταν εύκολα, έστω και για κάποια λίγα μέτρα, πρώτος στην επιλογή των Βρετανών, αλλά και των οπαδών του ανά τον κόσμο. Δεν μας ενδιαφέρει όμως αυτό. Αυτό που κρατάμε είναι η επαναστατικότητα του. Η φρεσκάδα του, η νοσταλγία του και η απαράμιλλη συνέπεια και γοητεία του. Μια ΔΗΛΩΣΗ ισχυρή, μια συνοπτική καταγραφή που ταιριάζει απόλυτα με την ουσία της εργατικής πρωτομαγιάς, της επανάστασης του Μαίου του 1968, της επανάστασης που η σημερινή γενιά αναζητά. Και ελπίζουμε, κάποια στιγμή, όταν όλα τελικά καταρεύσουν, να ονειρευτεί ένα νέο αισιόδοξο μέλλον, και να την πετυχει.   

ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΓΑΛΑΝΗΣ – ΜΑΙΟΣ 2016