ΡΕΝΑ ΑΝΟΥΣΗ -ΗΛΙΑ:Η διαδρομή της ζωής της στην Τέχνη

ΡΕΝΑ ΑΝΟΥΣΗ-ΗΛΙΑ : Η διαδρομή της ζωής της στην Τέχνη

Με την ευκαιρία των εγκαινίων αναδρομικής έκθεσης της ΡΕΝΑΣ ΑΝΟΥΣΗ-ΗΛΙΑ "Ιέρεια" της χαρακτικής το περιοδικό μας, παρουσιάζει το παρακάτω αφιέρωμα για την μεγάλη μας Χαράκτρια και ζωγράφο. Εγκαίνια στις 25 Απριλίου , στον Χώρο Τέχνης ΣΤΟart ΚΟΡΑΗ.

ΩΡΑ: 19.ΟΟ Τίτλος έκθεσης: «Διαδρομές». Η έκθεση θα διαρκέσει έναν μήνα.

Θα είμαστε εκεί...

Για τη Ρένα...
Γράφει ο Βαρθολομαίος Παπαδαντωνάκης

Η Ρένα Ανούση ανήκει στη «φυλή» των ανθρώπων που έχει εκλείψει ή είναι υπό εξαφάνιση. Η παρουσία της μέσα στη σημερινή Αθήνα μοιάζει οπτική απάτη, ακτινοβολεί ένα φως ανθρωπιάς και γλυκύτητας, σοβαρότητας και συνέπειας που δυσκολεύεσαι να πιστέψεις ως πραγματικότητα. Πρόκειται για μια σπάνια περίπτωση ανθρώπου με όλη τη σημασία της λέξης. Υπερήφανη, άξια, με χίλια ενδιαφέροντα και γνώσεις που δεν κρατά για τον εαυτό της αλλά προσφέρει απλόχερα.

Η Ρένα Ανούση έζησε και ζει σε μια οικογένεια πλασμένη με αγάπη, συμπόνια και πνευματικό πλούτο. Δοκιμάστηκε από τη ζωή - με το χαμό αγαπημένων προσώπων – και πόνεσε τόσο που εξαγνίστηκε, συνάμα αποδέχτηκε τη ζωή με χαρά και θέληση να φανεί άξια αυτού του δώρου. Τη ζωή τη ζει με οικονομία – δεν τη ξοδεύει άσκοπα – και την τιμά με τη στάση της.

Η ΤΕΧΝΗ. Αυτή δεν της δόθηκε, την κέρδισε με κόπο και επίμονη εργασία. Η Ρένα Ανούση δεν σταματά να δουλεύει Κάθε φορά που

συναντιόμαστε μου δείχνει ένα αρχινισμένο ξύλο, μέταλλο που ετοιμάζει για χάραξη, ακουαρέλλες που έχει μόλις τελειώσει και αφήσει στην άκρη, όγκους δουλειάς.

Ως μαθήτρια ανοίγει τα αυτιά της να ακούσει, να σημειώσει κάθε τι που δε γνωρίζει, με κέφι να μάθει κι άλλο, κι ακόμη άλλο...

Μεγάλη δασκάλα, ξέρει να ασκεί το νου των άλλων στη γνώση και την κριτική ματιά. Μαζί της μεγάλωσαν γενιές παιδιών, έμαθαν τι είναι τέχνη, πώς να παρατηρούν τον κόσμο γύρω τους, πώς να εκφράζουν μέσα από τις εικόνες όσα έχουν να επικοινωνήσουν.

Είναι η διαδρομή μιας ζωής στην Τέχνη: μικροί σταθμοί: μεγάλοι σταθμοί: ένας κόσμος μαγικός.

Βαρθολομαίος Παπαδαντωνάκης

Ρένα Ανούση – Ηλία : από την ακρίβεια της γραμμής στην ελευθερία της έκφρασης

Γράφει η Χαρά Σαϊτη

Πολυγραφότατη χαράκτρια και ζωγράφος της ιστορικής γενιάς του Κεφαλληνού, η Ρένα Ανούση- Ηλία έχει δώσει έως τώρα εξαιρετικά στίγματα δημιουργίας, με ένα ογκώδες σε μέγεθος σύνολο δουλειάς, το οποίο συνθέτει την πολυεπίπεδη και βαθιά εικαστική ματιά της για τα πράγματα. Η αξεπέραστη και άρτια τεχνική στα χαρακτικά της, η ακρίβεια της γραμμής, η δεξιότητα και η άνεση στον χειρισμό των επιμέρους τεχνικών, η ισορροπία της σύνθεσης, η απλότητα και η λιτότητα της διατύπωσης, η ευαισθησία των μορφοπλαστικών χαρακτηριστικών, ο ασκητισμός της εικαστικής γλώσσας, οδηγούν σε μιαν εσωτερική αλήθεια, μιαν έκφραση των βαθύτερων αναζητήσεων της δημιουργού. Τα ζωγραφικά έργα αποθεώνονται στις ακουαρέλες, όπου το νερό αφήνεται να ακολουθήσει τους δικούς του δρόμους σε μια προσπάθεια σύλληψης του ρευστού και του μεταβλητού, μια εντελώς προσωπική ερμηνεία του φωτός και του χρώματος, μεταφράζοντας σε χρωματικές αξίες τις ανεπαίσθητες μεταπτώσεις τους, ανάγοντας το τοπίο σε πεδίο οραματισμού, αποκαλύπτοντας μια φύση κεκριμμένη και έμψυχη ως αφετηρία για μιαν συνάντηση με το άπειρο, που αφήνει στο θεατή την αίσθηση μιας έκστασης μυστικής.

Τα εικαστικά της σύνολα που πραγματεύονται τοπία – η Αίγυπτος, η Μάνη, τα Μετέωρα, ο Όλυμπος όπως και η Ουτοπία της – αφορμές διαχείρισης του φωτός μέσα από ποικίλα και πρωτότυπα εκφραστικά μέσα, περιγράφουν τελικά χώρους ονειρικούς, αγγίζοντας το μεταίχμιο μεταφυσικού και πραγματικότητας τόσο καλά όσο και στη μεγαλειώδη στιγμή των Αγγέλων της. Εδώ καταφέρνει να αποδόσει το άυλο και το αόρατο με έναν σχεδόν φυσικό τρόπο, πλάθοντας τις λεπτεπίλεπτες δονήσεις των υπερκόσμιων πλασμάτων με χαράξεις ακριβείας. Η έκφραστικότητα των προσώπων κορυφώνεται στα Παιδιά, με την ποιητική της εσωτερικής συγκίνησης, ισορροπώντας την παιδικότητα με το δραματικό στοιχείο της ανθρώπινης μοίρας, την αγνότητα και αθωοότητα με την μελαγχολία της έκφρασης, που ξεπερνά την περιγραφή των μορφών και ανάγει το “παιδί” σε συμβολικό σημαίνον και σημαινόμενο.

Οι Ροές της έδωσαν ένα τελείως διαφορετικό στίγμα εικαστικής πορείας, αποκαλύπτοντάς μιαν ευρηματική ιεροφάντισσα της τέχνης, που κατάφερε να φανερώσει την μυστική ουσία του κόσμου, αποδίδοντας την στιγμή που η ζωή χάνει την υλική σύστασή της. Η Ρένα Ανούση- Ηλία ακούραστη δουλεύει σήμερα με την φρεσκάδα και τον ενθουσιασμό εφήβου, βουτάει στο άγνωστο και στο άπειρο των οραματισμών της για να αποκαλύψει έναν ρέοντα κόσμο, λουσμένο στο μαγικό φως της δικής της ψυχής, που εν δυνάμει πλάθεται στο χώρο και στον χρόνο.

Χαρά Σαΐτη

Εικαστικός και Θεωρητικός της τέχνης

Μια προσπάθεια για να ερμηνεύσουμε τα μηνύματα που μας στέλνει μέσα από τα έργα της η ΡΕΝΑ ΑΝΟΥΣΗ - ΗΛΙΑ

Όταν κάποιος έχει να καταπιαστεί με το συνολικό έργο ενός καλλιτέχνη σε αναδρομική του έκθεση συχνά τρομάζει. Έχει να κάνει με έργο, ίσως και μιας ζωής. Πρέπει να οργανώσει το υλικό, να το αναλύσει, να δείξει τα χαρακτηριστικά της κάθε ενότητας και να εμβαθύνει όσο γίνεται στην πορεία και την εξέλιξη του καλλιτέχνη. Είναι σωστό αυτό, και αυτή είναι η δουλειά του τεχνοκρίτη. Ο λόγος που χρησιμοποιεί για να εκφράσει όλα αυτά είναι πολύ ενδιαφέρων, πλούσιος σε νοήματα, αναφορές σε σχήματα, θεωρίες, κινήματα και τόσα άλλα θαυμαστά της Τέχνης. Όμως ολισθαίνει σε τεχνοκρατικές επεξεργασίες που πλουτίζουν μεν τις γνώσεις, ενίοτε όμως και «πελαγώνουν» τον αποδέκτη.

Για τη Ρένα Ανούση μπορεί να γίνει το ίδιο. Είναι τόσο πλούσιο το έργο της και τόσο πολύπλευρο που θα πάρει πολύ για να ολοκληρωθεί, έστω και σε ένα μικρό βαθμό, αυτή η διαδικασία. Μήπως όμως υπάρχει κάποιος άλλος, πιο σύντομος, δρόμος να την πλησιάσουμε; Προτείνω να επικεντρωθούμε περισσότερο στην ίδια, στα αισθήματά της, στον ψυχικό της κόσμο γιατί τότε θα μπορέσουμε να πλησιάσουμε και να αγγίξουμε το έργο της. Αν δεν ακούσουμε τον παλμό της καρδιάς της πώς θα νιώσουμε και την εικαστική της λαλιά;

Το έργο της πράγματι είναι πολύπλευρο, πλούσιο και αγγίζει το θεατή. Αντί να ερμηνεύσουμε το έργο της ας κάνουμε το αντίθετο. Ας ερμηνεύσουμε μέσα από αυτό την ίδια της τη ψυχή. Τότε θα ανακαλύψουμε ότι για να βγει ομορφιά στον πίνακά της πρώτα υπάρχει ομορφιά στη ψυχή της. Εκεί είναι η πηγή της έμπνευσης. Από κει βγαίνει το καθαρό, δροσερό νερό. Η ομορφιά έχει και μια αδελφή, λέγεται αγάπη. Και ομορφιά χωρίς αγάπη δε στέκει. Αυτή λοιπόν η αγάπη είναι το κύριο στοιχείο της έμπνευσης αλλά και το μήνυμα στο έργο της. Βλέπουμε τα τοπία της, τα λουλούδια της, τα πορτρέτα της και νιώθουμε πως όλα τα αγκαλιάζει με τρυφερότητα και αυτή οδηγεί στην αγάπη. Τα δυο αυτά στοιχεία εξηγούν και τη μεγάλη ευαισθησία στην έκφραση, τη σύνθεση, τα χρώματα. Συχνά η Τέχνη προβάλλει τη δυστυχία, τον πόνο, την αγωνία. Στη δουλειά της Ρένας εκφράζεται η ελπίδα, η πίστη σε κάτι καλύτερο και ανώτερο. Είναι η εναλλακτική που στη σκληρή εποχή μας έχουμε πιότερη ανάγκη. Ίσως γι’ αυτό η τελευταία της δουλειά είναι οι άγγελοι. Δεν είναι τόσο η θρησκευτικότητα αλλά μια πρόταση υπέρβασης του ορατού, του σκληρού υλικού κόσμου. Και είναι και ακούραστη, δουλεύει με πάθος σαν να θέλει να προλάβει να τα πει όλα. Το μήνυμά της πρέπει να φτάσει παντού, στον καθένα. Την ευχαριστούμε γι’ αυτό.

Μήπως λοιπόν έτσι πρέπει να δούμε το έργο της Ρένας Ανούση;