ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Επιστημονικός φορέας της χώρας μας θα οργανώσει, όπως μάθαμε, παγκόσμιο συνέδριο για την τρίτη ηλικία. Ευκαιρία να χαρούμε ένα γλωσσολογικό χρονογράφημα του Κώστα Μπιλίρη. Θα προτάξουμε όμως το τετράστιχο ενός ποιητή:
" Έλα στην κρύα μοναξιά
παρέα να μου κάνεις,
τα παγωμένα γηρατειά,
απόψε να ζεστάνεις."
Περί
Τρίτης Ηλικίας του Κώστα Μπιλίρη
Περί τρίτης ηλικίας το θέμα και θ΄αναφερθώ σε
γνωστές εκφράσεις που βρίσκονται στη γλώσσα μας παππού προς παππού. Περί
γερόντων ο λόγος και τι λέμε σε περίπτωση αποτυχημένης ενέργειας;
-Στείλε παππούλη την ευχή σου. (Σιγά μη πιάσει)!
Περί ηλικιωμένων ο λόγος και τι λέμε για να
παραδεχτούμε και να προβάλουμε την πείρα των μεγαλύτερων; - Έλα παππούλη να σου
δείξω τ΄αμπελοχώραφά σου. Το λέμε κι αλλιώς. –Έλα γέρο να σου δείξω που βάζει η
γριά το βούτυρο.
Απέναντί τους μερικές φορές είμαστε πιεστικοί. Θα χορέψεις γέρο θες δε θες.
Συμβαίνει όμως να τους αρέσουν τα ξινά και – Τι
έχεις γέρο και χορεύεις; - Δε μ΄αφήνουν οι διαβόλοι.
Οι τριτοηλικιακοί, αποδεικνύονται και
εκλεκτικοί.
- Μεγάλος γάτος, τρυφερά
ποντίκια. Όχι τόσο ότι δεν έχει
δόντια…….Το λέμε κι αλλιώς. «Γέρικο γομάρι, τρυφερό χορτάρι». Εδώ ίσως φταίνε
τα δόντια.
Φυσικά και οι γιαγιούλες έχουν τις απαιτήσεις
τους. – Η γριά το μεσοχείμωνο, ξυλάγγουρο γυρεύει.
Μια τέτοια απαίτηση στην εποχή μας δεν ενοχλεί.
Τώρα έχουμε ψυγεία και σύγχρονες καλλιέργειες.
Εκτός εάν το ξυλάγγουρο υπονοεί κάτι άλλο.
Γνωστή και μόνιμη η πρόκληση. – Η γριά κότα
έχει το ζουμί. Όμως μια άλλη παροιμία χαρακτηρίζει την ευδαιμονία «ζωή και
κότα». Δε λεει «ζωή και γριά κότα».
Μερικές τριτοηλικιακές, είναι να μη συνηθίσουν
στη Ντόλτσε Βίτα. «Γλυκάθηκε η γριά στα σύκα, θα φαει και τα συκόφυλλα».
Λυσσάρες. Υπάρχουν και γέροι που δεν παραιτούνται από τις νεανικές τους
συνήθειες. «Ο λύκος κι αν εγέρασε κι
άλλαξε το μαλλί του, ούδε τη γνώμη άλλαξε ούδε την κεφαλή του». Υπάρχουν κι άλλες σχετικές παροιμιακές
γνωματεύσεις. «Ό,τι έμαθε μικρός, δεν το
αφήνει γέρος-ό,τι μικρομάθαινε, δεν το
γεροντάφηνε». Πάντως τα άτομα της τρίτης ηλικίας δεν είναι όλα
αρτηριοσκληρωτικά. Ούτε αμετάπειστα. «Λέγε-λέγε
το κοπέλι κάνει τη γριά και θέλει».
Που σημαίνει πως κάποιες γριές έχουν και αδύνατα σημεία. Μερικά πράγματα πρέπει
να μπούνε γρήγορα σε τάξη.
«Ή
μικρός παντρέψου, ή μικρός καλογερέψου». Αλλιώς «Τώρα στα γεράματα, μάθε γέρο
γράμματα».
Αν και στην εποχή μας, όποτε και να τα μάθεις,
άχρηστα θα πάνε. Θα μείνεις αδιόριστος εφόρου ζωής.
Σύμφωνα με το γνωστό τραγούδι, κανείς δεν θέλει
να είναι γέρος. «Νάσαν τα νιάτα δυο φορές, τα γερατιά καμία».
Γιατί η νεώτερη μούσα αναγνωρίζει διαφορετικά δικαιώματα στις χαρές της ζωής.
«Στους γέρους δώσε τα χρυσά, στους νιους
μαργαριτάρια, νάχουν οι γέροι απαντοχή και νιές τα παλικάρια». Αλλά υπάρχουν και μερικοί που το
παραδέχονται. – Εγώ Χάϊδω μου γέρασα και συ θέλεις παιχνίδια.
Ρωτάω. Μόνο παιχνίδια
θέλει η Χάϊδω;
Μια κάποια παρηγοριά προσπαθεί να δώσει το ρητό
«Γηράσκω αεί διδασκόμενος». Καλό το διδασκόμενος, ολέθριο το γηράσκω. Αφού «ο γέρος έχει δυο καημούς , κι΄δυο που είναι
γέρος».
Το λέμε κι αλλιώς. «Δεινόν το γήρας, ου γαρ έρχεται μόνον». Δηλαδή και μόνο του να έρθει,
φτάνει.
Για θυμηθείτε και το τρίπτυχο της δυστυχίας.
«Γέρος, άσχημος, μπατίρης».! Σκέψου να είναι και θηλυπρεπής; Μας φύλαξε ο
θεός…. Βεβαίως, τα πράγματα τώρα είναι αλλιώς. Η πολιτεία έδωσε στους
συνταξιούχους 180 ευρώ το μήνα. Ε πως! Κάτι παίρνεις. Όσοι καπνίζουν, τέσσερα
πακέτα το μήνα.
Θα καπνίζουν κάθε Κυριακή. Σε όσους αρέσουν τα
ξινά μισό χάπι βιάγκρα, ή δυο σώβρακα το μήνα.
Ενδεχομένως ν΄αποδειχθούν πολύ χρήσιμα Ας μην
ξεχνάμε πως ο γέρος θα πάει από πέσιμο ή από... σύνταξη.