«Περί
φιλοδικτατορικών πολιτών ...»
Τις προάλλες σε σχετικό σημείωμα που
έγραψα εξ αφορμής μιας συζήτησης της οποίας έγινα αυτήκοους μάρτυρας,
αναφέρθηκα στην άποψη που εκφράζουν πολλοί Συνέλληνες για τη δήθεν σπουδαία
πορεία της χώρας επί χούντας, ειδικότερα την περίοδο που επικεφαλής της ήταν ο
δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος. Για το κείμενο αυτό το οποίο δημοσιεύθηκε σε
πολλά έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, υπήρξαν πολλά θετικά στην
συντριπτική τους πλειοψηφία σχόλια. Παρακάτω γίνεται αναφορά σε μια μικρή αναφορά/ανάλυση,
απολύτως τεκμηριωμένη και άκρως ενδιαφέρουσα του αναγνώστη μαθηματικού
Παναγιώτη Κωσταρέλη. Για την καλύτερη κατανόηση των σχολίων του κ. Κωσταρέλη, παρατίθεται
αυτούσιο ένα μικρό απόσπασμα από το εν λόγω σημείωμα:
« …. Ο δικτάτορας Γιώργος
Παπαδόπουλος είναι αυτός, που ενώ από την μια διαλαλούσε μονότονα και φούσκωνε
τα μυαλά μας με την ιδέα της ΕΝΩΣΗΣ, από την άλλη έκανε ό,τι ήταν δυνατόν για
να αποδυναμώσει αμυντικά την Κύπρο. Ο δικτάτορας Παπαδόπουλος (κατά τα άλλα
εθνοσωτήρας) είναι αυτός που υπέκυψε στις ιταμές τουρκικές προκλήσεις και
απέσυρε με συνοπτικές διαδικασίες, ύστερα από τουρκικό τελεσίγραφο, την
Ελληνική Μεραρχία από την Κύπρο. Την Μεραρχία που μετέφερε στην Μεγαλόνησο ο
Γεώργιος Παπανδρέου (συγκρούσθηκε ακόμα και με τον Μακάριο στον οποίον κάποιοι
αποδίδουν σοβαρές ευθύνες για την αλλοπρόσαλλη στάση του), ο οποίος με τη
διορατικότητα, τη μεθοδικότητα και την πατριωτική του συνέπια, έφθασε μια ανάσα
από την πραγματοποίηση της ΈΝΩΣΗΣ της Κύπρου με την Ελλάδα. Η απόσυρση της
Ελληνικής Μεραρχίας αποτέλεσε την απαρχή της κατάρρευσης της αμυντικής ισχύος
της Μεγαλονήσου, αφήνοντας την έρμαιο στις ορέξεις της Άγκυρας. Κι αν η
καταστροφή της Κύπρου δεν αποτελεί για πολλούς κριτήριο αξιοσύνης ενός ηγέτη
(αν είναι ποτέ δυνατόν), θα τους παραπέμψω στα περίφημα πανηγύρια και τα
αυτόματα διαζύγια, προκειμένου ο δικτάτορας Παπαδόπουλος να έρθει εις γάμου
κοινωνία με την αγαπημένη του Δέσποινα! Και φυσικά στις διώξεις των
αντιφρονούντων που έστελνε στα ξερονήσια και στα κρατητήρια …».
Ας δούμε τώρα τα σχόλια του κ. Παναγιώτη
Κωσταρέλη, στο μικρό σημείωμα του υπό τον τίτλο «Περί φιλοδικτατορικών πολιτών ...»:
«Εις επίρρωση όσων γράψατε
να επαναλάβω και να προσθέσω και τα παρακάτω. Όμως, ας πάρω το ζήτημα...από την
αρχή. Έπεσε η χούντα και για ένα μακρύ χρονικό διάστημα πορευόμουν με την
πεποίθηση ότι όλος σχεδόν ο κόσμος το είχε ξεκαθαρισμένο εντός του ότι η
δικτατορία υπήρξε όχι μόνο τροχοπέδη για τον τόπο αλλά και καταστροφή.
Αυτά έως ότου άρχισαν να φτάνουν
στα αυτιά μου κουβέντες όπως: Η χούντα έκανε έργα, και τι κακό έκανε η χούντα,
ο κόσμος τότε περνούσε καλά και διάφορα τέτοια. Στην αρχή έμεινα άναυδος και
μετά σκέφτηκα ότι από υποχρέωση και ευθύνη για προστασία της ίδιας της
Δημοκρατίας πρέπει να οργανώσω την επιχειρηματολογία μου, οπότε άρχισα να την
κτίζω σιγά-σιγά.
Πρώτο, καίριο και οδυνηρό
επιχείρημα ήταν η περίπτωση της Κύπρου. Η ύπαρξη της Ελληνικής Μεραρχίας
εξασφάλιζε defacto την ΄Ενωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Της ίδιας
κατηγορίας άτομα όταν τους λες για την Κύπρο ανοήτως σου λένε: Δεν φταίει ο
Παπαδόπουλος. Φταίει ο Ιωαννίδης που τον... ξεγέλασαν οι Αμερικανοί! Ξεχνούν
(;) όλοι αυτοί τις απόπειρες πραξικοπημάτων στην Κύπρο που εκπορεύτηκαν από το
ίδιο τον Παπαδόπουλο. Εδώ πλέον ψάχνεις αν ο συνομιλητής σου έχει...σώας τας
φρένας ή απλά πάσχει από ιστορική και πολιτική σύγχυση. Επιεικώς δέχομαι ότι
ισχύει το δεύτερο.
Στην επιχειρηματολογία πλέον
προσπαθείς να αναιρέσεις ένα-ένα τα επιχειρήματα.
Έργα επί χούντας: Δηλαδή πως
φαντάζονται την οποιαδήποτε κυβέρνηση; Να ... πανηγυρίζουν τα μέλη της
για την... επιτυχία κατάληψης της εξουσίας; Εξ άλλου τα προγράμματα που
είχαν καταρτιστεί από τις προηγούμενες εκλεγμένες κυβερνήσεις έτρεχαν και δεν
μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Πάντως εγώ θυμάμαι την αποτυχία εν τέλει της
προσπάθειας εκβιομηχάνισης στην Θράκη και τις διάφορες εγκαταστάσεις-κουφάρια
που έγιναν με δανειοδοτήσεις και που δεν λειτούργησαν. Αν θελήσει κάποιος να
εξετάσει τα οικονομικά στοιχεία για εκείνη την περίοδο δεν πρέπει να τα δει
μόνο σε σχέση με το σήμερα αλλά κυρίως σε σχέση με την οικονομική
πραγματικότητα των χωρών της Ευρώπης.
Η ... ανιδιοτέλεια των χουντικών:
Μα το πρώτο πράγμα που έκαναν καταλαμβάνοντας την εξουσία ήταν η γενναία αύξηση
των μισθών των στρατιωτικών. Βεβαίως και θυμόμαστε τους αλα κάρτ νόμους όπως
για παράδειγμα αυτόν που επέτρεπε στον Παπαδόπουλο να παντρευτεί την Δέσποινα.
Δεν είναι ήσσονος σημασίας το
επιχείρημα: Ποιός τους έδωσε το δικαίωμα να στερήσουν την ελευθερία σε όλους
όσους έσυραν στις φυλακές και στους τόπους εξορίας και να τους κάνουν να
υποφέρουν.
Τα επιχειρήματα δεν εξαντλούνται
σε αυτά που ανάφερα. Για μένα από τα πιο σημαντικά είναι αυτό που έχει να
κάνει με την αισθητική που αναπτύχθηκε αυτή την περίοδο. Όμως αυτό το ζήτημα
είναι ψιλά γράμματα για την πλειονότητα των συμπατριωτών μας .
Αν όμως μείνουμε σε επισημάνσεις
όπως οι παραπάνω, νομίζω ότι αφήνουμε μετέωρο το όλο πρόβλημα και δεν το
ερμηνεύουμε επαρκώς. Κατά την γνώμη μου πίσω από όσα λέμε υπάρχουν τα εξής
βαθύτερα αίτια. Το ένα είναι η μονοτροπία του οικονομικού ντετερμινισμού που
διακρίνουμε στην ερμηνευτική που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Βολεύει να
θεωρούν τον άνθρωπο ως υποκείμενο μόνο της οικονομίας αγνοώντας ότι είναι
και υποκείμενο της Ψυχολογίας-Ψυχανάλυσης. Γράφοντας "βολεύει" εννοώ
ότι ρέπουν σε μια απλούστευση της πραγματικότητας. Το χαρακτηριστικό αυτό το
συναντά κανείς τόσο σε ανθρώπους αριστερής τοποθέτησης όσο και δεξιάς.
Κοντολογίς το συναντάς σε ανθρώπους που δεν είναι ανοιχτά μυαλά ικανά να θεωρούν
και να αναθεωρούν.
Το άλλο αίτιο έχει να κάνει με το
αν και κατά πόσο οι άνθρωποι αυτοί πιστεύουν στο δημοκρατικό πολίτευμα ως
ικανής και αναγκαίας συνθήκης για πραγματική πρόοδο της κοινωνίας. Η εμπειρία
πάντως δίνει αρνητική απάντηση και πρέπει να αναρωτηθούμε πως και γιατί
συμβαίνει. Οι μεν δεξιάς απόκλισης το έχουν αποδείξει με την ψυχική επαφή που
έχουν με τις δικτατορίες (Μεταξάς, Χούντα κ.λπ) όσο για της αριστερής
απόκλισης, αναφέρω το εξής απλό: Υπήρξαν τότε θαυμαστές του καθεστώτος Εμβέρ
Χότζα και όχι μόνο!
Διευκρινιστικά προσθέτω και το
εξής: Το δημοκρατικό πολίτευμα που παίρνει την μορφή της αντιπροσωπευτικής
κοινοβουλευτικής δημοκρατίας παρουσιάζει πολλές παθογένειες. Είναι όμως το μόνο
σύστημα που εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις για αυτοβελτίωση. Είναι αυτό που
εξασφαλίζει την λεγόμενη "ανοιχτή" κοινωνία.
Καλημέρα, Π.Κωσταρέλης, Μαθηματικός.
Εν κατακλείδι προσθέτω ακόμα: Για
να είμαστε δίκαιοι με την ιστορία, ούτε οι μεταπολιτευτικές (ακριβέστερα μεταδικτατορικές)
κυβερνήσεις (Καραμανλής με δικτάτορα Γκιζίκη, Παπανδρέου Ανδρέα και Παπανδρέου Γεώργιου,
Μητσοτάκη και Καραμανλή του νεότερου (ο πιο έντιμος κατά την άποψη μου) και
άλλων, όπως ο «κουμουνιστής» κατά δήλωση του Τσίπρας δεν φάνηκαν αντάξιοι των περιστάσεων. Κακά τα
ψέματα! Όλοι αυτοί είναι που έδωσαν το
δικαίωμα στους νοσταλγούς της χούντας να δηλώνουν περήφανοι για το παρελθόν
τους …. Κακά τα ψέματα: Όταν η δημοκρατία
δεν λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες, μετατρέπεται κι αυτή σε μιας μορφής
δικτατορία στην οποία κυριαρχούν οι απατεώνες, οι ψεύτες και οι κλέφτες ….. Και
τα συμπεράσματα δικά σας!
Δρ. Αυγουστίνος (Ντίνος) Αυγουστή
Επίκουρος καθηγητής στο Τ.Ε.Ι. Λάρισας
Από το Μονάγρι Λεμεσού
