Οι
αλλαγές στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
Πολύς λόγος γίνεται
τελευταίως και άφθονο μελάνι έχει χυθεί ώστε να δοθεί η αναγκαία πληροφόρηση
για την εβρισκόμενη σε εξέλιξη διαδικασία μεταρρύθμισης/αναβάθμισης των
Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.), η οποία συμπεριλαμβάνει τα
Πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι. της χώρας. Που βρίσκεται λοιπόν σήμερα αυτή η
ομολογουμένως φιλόδοξη προσπάθεια και πόσο έχει βοηθήσει το στόχο που έχει εξ
αρχής τεθεί για μια καλύτερη τριτοβάθμια εκπαίδευση που να υπηρετεί, με τον
καλύτερο δυνατόν βαθμό, τον άνθρωπο και την κοινωνία; Πρέπει να είμαστε
ικανοποιημένοι από το μέχρι στιγμής αποτέλεσμα και τί ακόμη μπορούμε να
προσδοκούμε; Σίγουρα, αν θέλουμε να
δημιουργήσουμε σωστή Ανώτατη Παιδεία (η Ελληνική Παιδεία κατά γενική ομολογία
σήμερα βρίσκεται εν μέσω βαριάς καταχνιάς), οφείλουμε να μη επαναλάβουμε τον
παλιό κακό μας εαυτό.
Αρχίζω από το μείζον κατά
την άποψη μου ζήτημα, διευκρινίζοντας απαραίτητα ότι: Για την αλλαγή στην
τριτοβάθμια εκπαίδευση καμιά αρμοδιότητα δεν πρέπει να έχουν οι τοπικοί φορείς.
Διότι, το παρελθόν διδάσκει ότι οι τοπικοί φορείς, πρώτον, δεν διαθέτουν, οι πλείστοι
τουλάχιστον, την απαραίτητη γνώση επί του θεάματος και, δεύτερον, αυτό που
πρωτίστως ενδιαφέρει τους τοπικούς φορείς είναι τα συμφέροντα του δήμου και της
περιφέρειας τους, και φυσικά οι επόμενες εκλογές. Το ίδιο ασφαλώς ισχύει και
για τους τοπικούς υπουργούς και βουλευτές. Παράδειγμα τρανό αποτελεί το
πρόσφατο παρελθόν στη Θεσσαλία και τα κριτήρια που λήφθηκαν υπόψη όταν ιδρύθηκαν
και λειτούργησαν διάφορες Ανώτατες Σχολές σε Λάρισα, Βόλο, Τρίκαλα και Καρδίτσα.
Όποιος υποστηρίζει πως τα κριτήρια ήταν αντικειμενικά, μάλλον εθελοτυφλεί.
Για μια σοβαρή αλλαγή
στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, δεν πρέπει να έχει λόγο ούτε καν το διδακτικό προσωπικό.
Αυτό το έργο παίχτηκε ξανά και ξανά στο παρελθόν και το αποτέλεσμα ήταν αποκαρδιωτικό.
Διότι σε όσες αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση έχωσε τη μύτη του το
διδακτικό προσωπικό, πρωτίστως αυτό που έκανε ήταν να προσπαθεί να διαφυλάξει
τα κεντημένα του και ομολογουμένως, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, τα κατάφερε
περίφημα. Κάτι που ζήσαμε και πριν
μερικά χρόνια, όταν και πάλιν κάποιοι αποφάσιζαν να κλείσουν Σχολές και Τμήματα,
μόνο και μόνο για να προστατέψουν το δικό τους μαγαζί!
Δικαίως λοιπόν θα
διερωτηθείτε: Και ποιος πρέπει να λαμβάνει τις αποφάσεις για μια τέτοια κορυφαία
αλλαγή; Η απάντηση είναι απλή, απλούστατη. Για μια σοβαρή αλλαγή που θα
εξασφαλίζει το μέλλον της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην πατρίδα μας, πρέπει να αποφασίζουν
εξειδικευμένοι επί των ζητημάτων της Ανώτατης εκπαίδευσης και της γενικότερης
κατάστασης από πλευράς αναγκών στελέχωσης της αγοράς εργασίας, οι οποίοι δεν θα
έχουν καμία έμμεση ή άμεση σχέση με την αίθουσα διδασκαλίας των Ανώτατων
Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Θα έχουν δηλαδή την απαραίτητη γνώση για το τι σημαίνει
Ανώτατη Εκπαίδευση και ποιες ανάγκες πρέπει να καλύπτει για να πάει μπροστά μια
χώρα σε όλους τους τομείς. Εν ανάγκη, γιατί όχι, δεν είναι κακό να αντιγράψουμε
προγράμματα και νοοτροπίες των πιο σοβαρών, αναγνωρισμένων και επιτυχημένων από
κάθε άποψη ξένων πανεπιστημίων.
Και το πιο σημαντικό απ’
όλα είναι να ξαναθυμηθούμε πως το Πανεπιστήμιο είναι πρωτίστως χώρος διακίνησης
ιδεών (γι΄ αυτό το προστατεύει το άσυλο) κι όχι χώρος εκκόλαψης και υπόθαλψης των
παράνομων και των εγκληματιών. Πανεπιστήμιο σημαίνει απόκτηση γνώσης και
εξειδίκευση, αλλά σημαίνει και πολλά άλλα ακόμη πιο σπουδαία πράγματα. Κανένα σχολείο δεν πρέπει να
παρέχει μόνο στείρα τη γνώση, αλλά να αφουγκράζεται πρέπει την κοινωνία και τα
προβλήματα της. Να θέτει ευγενείς στόχους, να έχει όραμα για την κοινωνία, μια
κοινωνία με ανθρώπους που δεν θα ενδιαφέρονται μόνο για τα υλικά αγαθά. Το
πανεπιστήμιο έχει ως βασική αποστολή την ανάδειξη των πνευματικών και
πολιτιστικών Αξιών. Το πανεπιστήμιο οφείλει να δίνει σωστές κατευθύνσεις για
την προστασία της Φύσης και την προαγωγή των Ανθρώπινων Αξιών με στόχο μια
καλύτερη κοινωνία και ένα περιβάλλον που θα πάψει να μας εκδικείται ασύστολα
και αδιάκοπα!
Υστερόγραφο1: Να μη
διαφεύγει της προσοχής μας ακόμα ότι πάρα πολλοί φοιτητές έχουν απόδοση πολύ
πιο κάτω από τη βάση στις εισαγωγικές, οπότε οι περισσότεροι στη συνέχεια δεν
μπορούν να ανταπεξέλθουν στις φοιτητικές τους υποχρεώσεις. Κάτι που σημαίνει
πως για την όποια αλλαγή στα Α.Ε.Ι. πρέπει να ληφθεί υπόψη κι αυτή η σημαντική
παράμετρος.
Ερώτηση: Κάπως αργά δεν
νομίζετε πως θυμήθηκαν οι σπουδαστές/στριες του Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας πως κάτι
τρέχει στην Ανώτατη Εκπαίδευση;
Δρ. Αυγουστίνος (Ντίνος) Αυγουστή
Αναπλ. καθηγητής στο Τ.Ε.Ι. Λάρισας
Από το Μονάγρι Λεμεσού