"Εδώ παππάς, εκεί παππάς που είναι ο παππάς"? Μάλλον που είναι ο ΔΕΣΠΌΤΗΣ... Πολλή ρασοσυζήτηση και παπαδοκουβέντα πέφτει αυτές τις μέρες. Και γίνεται αλλού παππάς αλλού τα ράσα του! Όσο για μας εδώ στα "αφιερώματα' δεν μπορούμε να παίξουμε τον παπά και να αγνοήσουμε την επικαιρότητα. Θα συμμετάσχουμε με ένα ιδιαίτερο κείμενο του συνεργάτη μας Κώστα Μπιλίρη που θα σας αγγίξει...
ΕΠΑΡΧΙΑ ΑΛΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
 |
| ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΙΛΙΡΗΣ |
Στο χωριό μας καμπάνα δε χτυπάει. Τις γιορτές τις μαθαίνουμε από το ημερολόγιο. Τις μεγαλύτερες, όπως είναι τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, τις βλέπουμε
και στην τηλεόραση.
— «Χριστός Ανέστη», Νικόλα.— Γιατί; Πώς σούρθε;— Τηλεόραση δεν είδες; Πάσχα βρε έχουμε σήμερα.
Και με τις εθνικές γιορτές, κάπως έτσι γίνεται. Βλέπουμε την παρέλαση και τους νταήδες που τη διαλύουν, ξέρουμε το μήνα και βρίσκουμε αμέσως αν είναι η μέρα του ΟΧΙ, ή του Ευαγγελισμού.
Στο χωριό μας για να παραχώσουν κάποιον, στέλνουν και φέρνουν τον παπά κανενός άλλου χωριού. Αν δε βρουν, τσουβαλιάζουν το μακαρίτη,
τον πετάνε μέσα σε ένα αγροτικό, τον πάνε στην πόλη, του φοράνε ένα φέρετρο, τον διαβάζουν
σε καμιά εκκλησία
που λειτουργείται
και τον
ξαναφέρνουν στο χωριό, έτοιμο για θάψιμο.
Και τα μνημόσυνα αλλού πάνε και τα
κάνουν. Εκεί που βρίσκουν
παπά. Μας φέρνουν το σιτάρι και προσφέρουν στον καθένα μας από καμιά εικοσαριά σακουλάκια κόλλυβα. Τα βάζουμε στην κατάψυξη και εξασφαλίζουμε κολατσιό για δέκα μέρες. Σάμπως υπάρχουν και κότες να τα ρίξεις, άμα ξινίσουν;
Θυμάστε κείνο το ποιηματάκι που το λέγαμε και σαν τραγουδάκι «εις το βουνό ψηλά εκεί, είν’ εκκλησιά ερημική»;
Στο χωριό μας, δυο
εκκλησίες που έχουμε, γίνανε ξωκλήσια.
Όχι, δεν πήγαν στο βουνό. Μέσα στο χωριό
βρίσκονται. Απλώς είναι ερημικές και αλειτούργητες. Το σήμαντρό τους δε χτυπά, δεν έχουν ψάλτη, ουδέ παπά. Ο τελευταίος
παπάς μας, όταν ένιωσε τα στερνά του, πήγε τράβηξε
κάμποσες φορές το σκοινί της καμπάνας, έγειρε στα σκαλιά της Αγίας Αικατερίνης και κοκάλωσε.
Έτρεξε ο ψάλτης
μας, ο κυρ Τάσος, να δει τι συμβαίνει. Έκανε το σταυρό του και ξαναβάρεσε την καμπάνα πένθιμα.
Τρέξανε καμπόσοι, αλληλοκοιτάχτηκαν, δεν ήθελαν με τίποτα να δεχθούν αυτό που έβλεπαν.
Ο Θέμος, ένας πρώην αγροφύλακας, έσπασε τη σιωπή.
— Τι έγινε κυρ Τάσο; Μήπως πέθανε ο παπάς;
— Μόνο ο παπάς; Δε βλέπετε
που φθάσαμε; Η ιστορία
πέθανε.
Δυο-τρεις έβγαλαν κάτι σαν «ωχ» από το λαρύγγι τους. Άλλοι δυο- τρεις έκαναν πως κατάλαβαν και κούνησαν
τα κεφάλια. Πεντέξι
που βρίσκονταν
ακόμη εκεί τον κοίταξαν
και θα είπαν. «Τι λέει αυτός μωρέ; Μπας και απομούρλεψε»; Αρχίσαμε να κλαίμε τη μοίρα μας και να ψάχνουμε για λύση.
— Και τώρα τι θα γίνουμε
χωρίς παπά;
— Ό,τι γίναμε και χωρίς δάσκαλο και χωρίς αστυνόμο. Πάψαμε να κλέβουμε
και να παρανομούμε.
— Στην ηλικία που είμαστε
μεις, ποιος να παρανομήσει;
— Άλλο θέλει να πει ο Λάμπρος.
Θα πάψουμε να λειτουργιέμαστε.
— Ο παπάς είναι απαραίτητος. Ποιος θα μας μεταλαβαίνει;
— Να πάμε στο Δεσπότη και να πέσουμε στα πόδια του. Να μας στείλει αυτός έναν.
— Και πού να τον βρει; Εγώ ξέρετε τι λέω; Να βάλει
τα ράσα ο Τάσος. Χρόνια ψάλτης. Θα τα καταφέρει μια χαρά.
Ο
κυρ Τάσος όμως είχε άλλα σχέδια στο νου του. Και τα φανέρωσε.
— Μην υπολογίζετε σε μένα. Όπου νάναι σας αφήνω.
— Θα πας στην πόλη, στο γιό σου;
— Θα το μάθετε σύντομα.
Η
εξεύρεση παπά ήταν αναγκαία. Γι αυτό και οι προτάσεις συνεχίστηκαν.
— Να γίνει ένας από μας. Εσύ Ανάργυρε, που τραγουδάς
καλά και
τα τσάμικα.
— Εμένα τρέμουν τα χέρια μου. Με τι θα κρατάω το ευαγγέλιο;
— Θα βάλουμε δυο παιδιά να σε βοηθούν.
— Πού θα τα βρούμε;
Το χωριό δεν έχει κανένα παιδί.
— Πώς νάχει; Ποιος να το σπείρει και σε ποια κοιλιά;
— Αν μπορούσαμε να φτιάχναμε καμιά γυναίκα…Βρε γιατί ν’ απαγορεύεται
στις γυναίκες η ιεροσύνη;
— Γιατί δεν έχουν γένια. Για νάσαι παπάς με τα όλα σου πρέπει νάχεις και γένια. Η γυναίκα που θα τα βρει; Θα ξυρίσει
το πράμα της και θα τα κολλήσει;
Μέσα στο
χειμώνα, πήγανε κοντά στον παπά άλλοι δυο χωριανοί. Τον ένα τον χωματίσαμε αδιάβαστο. Είχε παλιόκαιρο και δε βρέθηκε λύση. Είπε μόνος του ο κυρ Τάσος ο
ψάλτης, μερικά νεκρώσιμα.
Την άνοιξη ήρθε και η σειρά του. Το ένιωσε την ώρα που ετοιμάζονταν να παραγγείλει καφέ. Και έδωσε άλλη παραγγελία.
— Σύρτε κάποιος να βαρέσει την καμπάνα και για μένα. Αυτό ήταν. Σώθηκε πια και το δικό μου λαδάκι.
Έτρεξαν όλοι δίπλα του, μπας και τους φοβηθεί ο χάρος και πισωγυρίσει.
— Όχι κυρ Τάσο. Κουράγιο.
Να σε πάμε στο νοσοκομείο στην πόλη. Να φέρουμε γιατρό.
— Σηκώστε
με να μεταλάβω με τα μάτια το ξάγναντο μέχρι πέρα. Βάλτε μου τα γυαλιά να καμαρώσω τα λουλούδια
και τα έργα του Κυρίου.
Θεός σχωρέστον, πάει κι ο ψάλτης. Κι όλο λιγοστεύουμε κι όλο μας κυκλοφέρνει η ερημιά.
Όταν αφήνει ο καιρός,
βγαίνουμε σ’ ένα μαγαζί, το μόνο που ανοίγει. Ούτε ξέρω τι σόι μαγαζί είναι. Ούτε και γιατί βγαίνουμε. Τα καλοκαίρια έρχονται
καμπόσοι από τους φευγάτους.
Ως πότε; Κάποια στιγμή θα σταματήσουν νάρχονται κι αυτοί. Δε θα τους τραβάει τίποτα.
Ούτε και θάχουν κάποιον να δουν, όταν θάρθουν.
Πριν από χρόνια υπήρχε ζωή στο χωριό. Με δυο παπάδες, τρεις δασκάλους, έξι καφενεία, ένα σωρό μπακάλικα. Οι δυο εκκλησίες γέμιζαν
κάθε Κυριακή, κάθε γιορτή, σε γάμους, σε
βαφτίσια. Το σχολείο γεμάτο. Στα χωράφια ντουνιάς, να δουλεύει,
να σοδειάζει.
Τώρα έχουμε τις ανέσεις της εποχής.
Από τεχνολογία δε μας λείπει τίποτα. Έχουμε ρολόγια ακριβά,
τηλέφωνα, πλυντήρια, σώματα θερμαντικά, κουζίνες, τηλεοράσεις.
Πιάνουμε και προγράμματα τολμηρά αν θέλουμε. Όμως παπά δεν έχουμε
κι η καμπάνα
δε χτυπάει.
Σάπισε πια και το σκοινί της. Κατρακύλησε και το μισό καμπαναριό. Μήτε κι οι πελαργοί
ξανάρθαν. Είχαν μάθει κι αυτοί να ζούν μέσα σε κόσμο. Τώρα, όταν φυσομανά ο άνεμος, από της καμπάνας
την κοιλιά βγαίνει ένας περίεργος αχός. «Διαβόλοι θάναι»
λένε οι γριές και σταυροκοποιούνται.
Αλήθεια, αν αυτή είναι η Ελλάδα του σήμερα, η Ελλάδα του αύριο, πόσο χειρότερη
θα γίνει;
